Wiele z nas nie zdaje sobie nawet sprawy, że między wyżej wymienionymi instrumentami finansowymi istnieją jakieś różnice. Zaczynają się one już u podstaw, czyli umocowań prawnych. Kończą się natomiast na odpowiednich rozwiązaniach praktycznych – te odbijają się niestety na naszych kieszeniach.
Pożyczka a kredyt – podstawy prawne
Należy mieć na uwadze to, że pożyczka w banku towarzyszy ludziom w zasadzie od zawsze. Kiedy posiadamy jakiś nadmiar, to może chodzić o rzeczy, ale i środki pieniężne. Zatem przepisy regulujące taką formę wsparcia można znaleźć w Kodeksie Cywilnym.
Inaczej będzie wyglądać sprawa kredytu – powstał on niejako z pożyczki. Najważniejszą różnicą pomiędzy nimi jest fakt, że pieniądze nie stanowią własności kredytodawcy, a pochodzą z wpłat inwestorów, bądź innych klientów. Aby ograniczyć ryzyko wystąpienia sprzeniewierzenia funduszy, albo nazbyt pochopnego udzielenia zobowiązania, powstały osobne przepisy. Zapisy odnośnie kredytu znaleźć można w prawie bankowym, jak i w ustawie o kredytach konsumenckich.
Kto może udzielić nam kredytu, a kto pożyczki?
Przepisy prawa mówią o tym, że pożyczki może udzielić nam każdy, kto posiada na to środki. Dzięki temu możliwa jest pożyczka rodzinna, sąsiedzka, ale także bankowa i oczywiście pozabankowa. Nie ma zatem ograniczeń formalnych, jeżeli pieniądze pochodzą z własnych zasobów finansowych.
Zostanie kredytobiorcą obłożone jest natomiast wieloma wymaganiami w sprawach formalnych. Jednostkami, które mogą udzielać kredytów są :
- banki,
- instytucje kredytowe,
- oddziały banków zagranicznych,
- spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe,
- jak i inne podmioty, które zostały wymienione w ustawie.
Ponadto wszelakie instytucje, które udzielają kredytów znajdują się pod kontrolą organów władzy państwowej, takich jak chociażby Komisja Nadzoru Finansowego. Mają one za zadanie sprawdzać bezpieczeństwo powierzonym tymże instytucjom finansów. W myśl obowiązujących przepisów banki mają obowiązek przestawić także aktywa, które zostaną przeznaczone na wypłatę kredytu, co ma zapobiegać ewentualnej niewypłacalności tychże instytucji.
Cel przeznaczenia pieniędzy – pożyczka a kredyt
Tutaj warto mieć na uwadze, że kredyt według definicji jest celowy, co oznacza, że mamy obowiązków uzasadnienia kredytodawcy, po co potrzebujemy pieniędzy. Mało tego, banki mają prawo do sprawdzenia kredytobiorcy i domagania się od niego przedstawienia faktur, czy umów. Istnieją niewątpliwie wyjątki, takie jak karta debetowa, kredyty studenckie, limit kredytowy na koncie osobistym, jak i inne produkty bankowe, które nie będą aż tak restrykcyjne pod względem celu pożyczki.
Kiedy zaciągamy pożyczkę, to udzielającą nam jej instytucja na ogół nie pyta, na co potrzebujemy pieniędzy. Nie jest to także uregulowane prawnie. Przyjęło się jednakże, że pożyczka jest dużo swobodniejsza i to pożyczkobiorca sam decyduje, na co przeznaczy pozyskane środki.
Różnica ta jest niewątpliwie wynikiem tego, że instytucje kredytowe mają obowiązku dbania o dobro inwestorów. Nie mogą więc kredytować np. inwestycji, które nie przełożą się na wartość materialną.